SAIL komt er weer aan, de tiende editie van een van de grootste zeilmanifestaties ter wereld (12-16 augustus). Plaats van handeling: Amsterdam, met als kern het Oostelijk Havengebied. De IJopener besteedt er ruim aandacht aan, zie ook ons vorige nummer. Dit keer belichten we de rol van de vrijwilligers. Wie zijn ze, wat doen ze en waarom?

Zeilen op de zuidelijke ijszee, op elkaar botsende oceanen, mastdienst, avontuur, door de elementen voortgedreven worden. Maar ook verbroedering, ambachtelijkheid en hectiek. Dit alles is voor Marianne Vorrink SAIL. Ze wil nooit meer een editie missen.

Want precies dat was de reden dat ze zich in 2005 aanmeldde als vrijwilliger. De editie daarvoor was ze op vakantie geweest. En had ze een kans gemist om zich weer een paar dagen te kunnen onderdompelen in de nautische wereld. Marianne, zelfstandig marktonderzoeker en woonachtig in het Oostelijk Havengebied, is een liefhebber van zeilen en dan vooral van zeilen op grote schepen. Ze maakte tochten op de Noordzee, de Oostzee en ze is van Zuid-Amerika per zeilschip naar de Zuidpool gezeild. Als een avonturier op ontdekkingsreis. Tussen de pinguïns op Antarctica keek ze naar het schip dat haar daar gebracht had. En voelde zich een Shackleton, aangemonsterd op een Discovery-expeditie. Ook heeft Marianne gevaren op schepen die op SAIL Amsterdam te zien waren, zoals de bark Europa.

Vrijwilliger zijn bij SAIL heeft raakvlakken met haar ervaringen op zee, het is hectisch en uitdagend om in het enorme sociale gebeuren van SAIL te kunnen functioneren. Het is verrassend en elke keer weer anders.

Marianne Vorrik

Voor SAIL is Marianne verbindingsofficier geweest voor varend cultureel erfgoed: botters, kotters en klassieke scherpe jachten (racejachten gebouwd rond 1900). En voor klassieke houten mijnenvegers en skûtsjes. Die Friese vracht-tjalken waren ook voor haar een verrassing, want ze zou eigenlijk verbindingsofficier zijn voor een Engels tallship. Maar dat kreeg tijdens de Tall Ships’ Race op de Noordzee een ongeluk. Een mast brak en het schip kon niet verder.

Als verbindingsofficier zeil je mee op het schip tijdens de intocht van IJmuiden naar Amsterdam. En tijdens de SAIL ben je het aanspreekpunt voor de bemanning. Je bent continu beschikbaar en moet het leuk vinden om te regelen. Een schip wil bijvoorbeeld zijn afvalwater kwijt. Of heeft bepaalde spullen nodig; brandstof en voorraden moeten afgeleverd worden. En dat allemaal in een omgeving die barst van de ambachtelijkheid, mooi houtsnijwerk, prachtige oude machines, alles perfect onderhouden, opgepoetst en geurend naar boenwas. Een oude wereld die de nieuwe ontmoet.

Vrijwilligerscoördinator

De liefde voor SAIL is diep en gaat ver terug. Bert Aben, inmiddels afgezwaaid bij de Koninklijke Marine, kan zich de eerste SAIL in 1975 nog herinneren. Jong was hij toen en zeeverkenner. Vanaf 2000 is hij vrijwilliger en vanaf 2014 zelfs dagelijks bezig met SAIL, als vrijwilligerscoördinator. Dat moet wel, want om SAIL te kunnen draaien zijn er 1900 nodig.

Rond de 1000 zijn vast: die doen iedere editie mee. De rest meldt zich spontaan. Ondermeer doordat ze de oproepen lezen die SAIL in zijn nieuwsbrief plaatst.

Een nieuwsbrief die gelezen wordt door bijna 11.000 SAIL-fans. Het is trouwens nog steeds mogelijk om je aan te melden (https://www.sail.nl/crew-wanted/).

SAIL wil wel meer jongeren aan zich binden. Dat doen ze door op bezoek te gaan bij ROC’s en stageplaatsen aan te bieden.

Vrijwilligers van SAIL komen uit het hele land. En zijn van elke leeftijd; de oudste is 85 jaar. Sommigen doen ook mee aan de SAIL in Den Helder of Harlingen.

Toch zijn de meesten Amsterdammers, of in ieder geval afkomstig uit de regio.

Bert Aben spreekt met zijn team elke vrijwilliger en bekijkt hoe ze het beste ingezet kunnen worden. Want als vrijwilliger heb je een specifieke functie. Er valt wat te kiezen. Zo kun je werkzaam zijn bij de algemene dienst; sjouwen is dan je kerncompetentie. Voor transport moet je goed kunnen rijden, voor watertransport goed kunnen varen. Hospitality zijn de gastvrouwen en mannen bij SAIL Village in de Coenhaven en bij het operationeel commandocentrum.

Productiemedewerkers verzorgen de begeleiding van optredens bij de SAIL Music Marina. En dan zijn er nog de verbingingsofficieren, de populairste functie; zij verzorgen de contacten tussen de windjammers en de wal.

Als vrijwilliger werk je altijd in een team, al moet je ook zelfredzaam zijn. En, niet onbelangrijk, je bent herkenbaar aan je kleding dus veel mensen zullen je aanspreken. Dat moet je leuk vinden. Amsterdamse vrijwilligers doen het goed, zegt Bert. Ze zijn gastvrij, hebben een zekere flair en doen het met humor.

Onmisbaar en onbetaalbaar zijn ze. Komende SAIL weer. ⋅

deel dit artikel: