De oostflank van de Indische buurt is niet de hipste buurt van Amsterdam. Bovendien is het coronatijd, ramadan en meivakantie. Op straat is geen kind te bekennen want het motregent. Maar in buurthuis Batavia is het warm en gezellig. Dit is het hoofdkwartier van de Dappere Dames. Ik word ontvangen in de keuken, waar een zestal vrouwen in grote pannen staan te roeren.
Rahma Ou’-Nissa (47) is een van de oprichters van de Dappere Dames. Het initiatief ontstond in 2014, op basisschool De Kraal op het Paradijsplein. Daar was een ouderkamer waar moeders samen koffie dronken, zorgen deelden en plezier hadden. Toen werd de ouderkamer opgeheven en de dames verhuisden naar de koffiehoek in de oude HEMA in de Linnaeusstraat. Maar niet iedereen had geld voor koffie. Dat was pijnlijk voor de hele groep. Gelukkig bleek er ruimte te zijn in buurthuis Batavia in de Tidorestraat, en veel vrouwen woonden in die buurt. De gesprekken werden voortgezet en gingen nu ook over armoede en de gevolgen daarvan. Als je zelfs geen geld hebt voor een kopje koffie bij de HEMA, kun je vrienden verliezen en raak je in een isolement. En daar moest iets aan gedaan worden, vonden de dames. Aan geldgebrek valt niets te doen. Aan isolement wel. Je schaamte opzij zetten, initiatieven nemen en samenwerken. En zo ontstonden de Dappere Dames, inmiddels een flinke organisatie. Maar de vriendschap uit 2014 is nog steeds voelbaar in buurthuis Batavia.
Isolement en eenzaamheid
‘Vrouwen uit hun isolement halen is het belangrijkste wat we hier doen’, vertelt Rahma. ‘Batavia heeft een speeltuin en we organiseren activiteiten voor kinderen in de vakanties. De moeders werken mee aan de activiteiten en zo ontstaat via de vriendschap tussen de kinderen ook vriendschap tussen de moeders. Verder hebben we spreekuren waar mensen geholpen worden met het papierwerk dat armoede met zich meebrengt. Door corona zijn veel mensen in de buurt werkloos geworden. Er wonen hier veel taxichauffeurs, horecamedewerkers, overblijfmoeders, kleine ondernemers, kortom veel mensen zonder vast werk. En de bijbaantjes vervielen. De armoede is niet alleen gestegen, maar ook meer zichtbaar geworden.’
Voor de corona-uitbraak verzorgden de Dappere Dames honderd maaltijden per week, nu zijn het er tweehonderd per dag. Een deel van de maaltijden wordt geleverd door de alternatieve voedselbank van Saïd Bensallem, een deel koken de dames zelf, drie dagen in de week. Ook worden gratis voedselpakketten met groente en fruit verspreid. Dat zijn vaak restanten van de groothandel.
Andere belangrijke activiteiten van de Dappere Dames zijn huiswerkhulp, cursussen digitalisering, taallessen, EHBO en voorlichtingen door de GGD en het OLVG.
De Dappere Dames krijgen subsidie van de gemeente Amsterdam en het Rode Kruis. Daarnaast krijgen ze schenkingen van supermarkten en particulieren.
Je wilt erbij horen
Er werken dertig vrijwilligers bij de Dappere Dames. Ze bemensen het spreekuur en de speeltuin, ze koken en ze zorgen voor de schoonmaak. Vrijwilligers krijgen makkies, waardepunten die je kunt inwisselen voor boodschappen in de buurt. Daarnaast zijn er heel veel vrouwen betrokken bij de activiteiten. Ze lopen in en uit. Ze melden nieuwe gezinnen aan voor maaltijden. Ze brengen kleren en speelgoed. Ze dragen hoofddoeken, strakke leggings en bonte jurken. De meesten komen uit de buurt, maar er komen ook enkelen uit de Watergraafsmeer. Er zijn ook mannen die meehelpen, met name bij de distributie en het spreekuur. Kortom, de Dappere Dames vormen een zeer bont gezelschap. Iedereen kan erbij horen, maar je wilt er ook bij horen.
Er wordt geroepen vanuit de keuken. Het is ramadan, is er een ‘niet-moslim vrijwilliger’ die even de soep wil komen proeven? Ik meld me meteen. De soep is troostrijk, kruidig en warm. Heel even ben ik ook een Dappere Dame. Het smaakt naar meer.