Laat je met de herfst op komst verleiden tot lezen met deze persoonlijke leestips van de redacteuren van de IJopener. Zij vertellen je graag over hun favoriete boek.
Romans
Natanja den Boeft:
De omweg – Gerbrand Bakker
De omweg begint plompverloren, op een ochtend in november. Agnes woont in een huis in Wales. Ze kijkt, ze wandelt, ze is om en in het huis, ze rookt. Er zijn ganzen, schapen, dassen. Op een dag komt er een jongen met een hond. Geleidelijk komen we meer over het verleden van Agnes te weten. Er is een man, er was een schandaal, een vlucht. In kale taal in een kaal landschap krijgt het verhaal vorm. En doordat Bakker evenveel niet als wel zegt, ontstaat in die kaalheid een enorme ruimte. De ruimte van het ongezegde waarin zoveel gezegd wordt en betekenis krijgt.
Joost van der Vaart:
De veertig dagen van de Musa Dagh – Franz Werfel
Mijn nummer 1 is Die vierzig Tage des Musa Dagh van de Oostenrijkse schrijver Franz Werfel (1890-1945). Veel van zijn boeken zijn vergeten, maar gelukkig wordt dit in Duitsland nog steeds herdrukt en het is ook in het Nederlands verkrijgbaar. De historische roman verscheen in 1933, vlak voordat Hitler aan de macht kwam. De auteur was tijdens een reis overlevenden tegengekomen van de volkerenmoord op de Armeniërs door het toenmalige Turkse regime (1915). In Werfels boek over die genocide staat een verzetsdaad centraal: veertig dagen vocht een groep Armeense dorpsbewoners vanaf de berg Musa Dagh met succes tegen Turkse militairen. Ze overleefden. Werfels universele en nog steeds actuele roman is gebaseerd op ware gebeurtenissen en verscheen aan de vooravond van de Duitse volkerenmoord op de joden. Hij zou postuum de Nobelprijs literatuur voor dit meesterwerk moeten krijgen.
Lida Geers:
Gestolen leven – Adam Johnson
Om nou te zeggen dat het mijn lievelingsboek is, eigenlijk niet. Maar het is wel een boek dat mij heel lang is bijgebleven en nog vaak in mijn hoofd schiet als ik iets over Noord-Korea hoor. Het is een bizar verhaal met vreemde wendingen. Er lopen verschillende verhaallijnen door elkaar, die samen het verhaal over het leven van verschillende personen weven, maar in eerste instantie niets met elkaar te maken lijken te hebben. Er vindt een naamsverwisseling in plaats, waardoor je op het verkeerde been wordt gezet en soms moet je even terug in het boek om te kijken of je iets gemist hebt. Het is een gruwelijk verhaal, omdat het regiem van Noord-Korea gruwelijk is, maar soms ook grappig en liefdevol. Je denkt: dat bestaat niet. Maar soms hoor je in het nieuws dingen over Noord-Korea, dan denk je: het kan dus wel. Een bijzonder en bizar boek.
Eline Crijns:
Utopia Avenue – David Mitchell
Utopia Avenue swingt de pan uit! Het is de jarenzestigband die de hoofdrol speelt in deze heerlijke lettercompositie van David Mitchell. We leven mee met de vier muzikanten die samengebracht worden in de bruisende muziekscene van Londen. Elk hoofdstuk kijken we mee door de ogen van een van hen. Elk hoofdstuk is ook een song op het album van de band. De delen van het boek zien eruit als de zijden van de lp’s en zijn prachtig De vaart zit er stevig in; never a dull moment in het leven van een artiest. We reizen mee met de band tot het verhaal een climax krijgt in Amerika. Mitchell vertelt zo levensecht over Utopia Avenue en de gesprekken die de bandleden voeren met muzieklegendes als Bowie, Cohen en Joplin, dat je al lezende geneigd bent op te zoeken of de band echt heeft bestaan…. Helaas, maar op Spotify kun je wel een playlist vinden onder de bandnaam met muziek van hun tijdgenoten. Elf, Jasper, Dean en Griff hadden er tussen kunnen staan.
Corry Zoll:
Het achtste leven (voor Brilka) – Nino Haratischwili
In de jaren tachtig heb ik een tijdlang regelmatig boeken gelezen uit de Russische Bibliotheek met schrijvers als Gogol, Poesjkin, Tolstoj en Tsjechov. Dit boek van Nino Haratischwili werd mij aangeraden en ik was verrast door de herkenning van thema’s als traditionele verhoudingen, sterke vrouwen, militaristische mannen en grote liefdes. Het achtste leven kun je niet wegleggen, omdat je moet weten hoe het de familie in de loop der tijd vergaat. Zes generaties die zich middenin de wereldgeschiedenis een weg worstelen uit soms hoogst gruwelijke gebeurtenissen in een gruwelijk mooi geschreven verhaal. Een aanrader, waarin je in 1275 pagina’s terecht komt in een geschiedenis van de twintigste eeuw.
Non-fictie
Lisa Scheerder:
Faxen aan Ger, De kennismaking (deel 1) – Nicolien Mizee
De faxboeken van Nicolien Mizee. In 1994 krijgt Nicolien Mizee les in scenarioschrijven van Ger Beukenkamp. Er ontvouwt zich een klassieke meester-leerling relatie. Nicolien ziet in Ger een boven de normale mensen verheven God. Om ook buiten de lessen haar gedachten aan de zijne te kunnen spiegelen, begint ze hem faxen te sturen. Eerst een paar, dan bijna dagelijks, vele jaren lang. Ger antwoordt nooit.
Jaarlijks wordt voor de zomer een nieuw deel uitgegeven, het zijn er nu vier. Hopelijk gaat de uitgever hier nog lang mee door, want nog altijd stuurt Nicolien Mizee berichten aan Ger. Met het vierde deel zijn we halverwege 1999 aangekomen. Het is goed mogelijk om in te stappen en alle vier delen te gaan lezen, ook is elk deel een boek op zich en zelfstandig te lezen. Als je van goedgeschreven, verrassende en geestige egodocumenten houdt, zal deze auteur voor jarenlang leesplezier zorgen.
Björn Martens:
Ali was mijn vriend – Erik Dijkstra
Sportjournalist en boksliefhebber Erik Dijkstra tekende het bijzondere verhaal op van Nederlands topfotograaf Guus Dubbelman die gefascineerd was door, en uiteindelijk bevriend raakte met, Muhammad Ali. Als in een jongensboek neemt hij de lezer mee met Guus, wanneer die op 18-jarige leeftijd zijn grote held voor het eerst ontmoet en naar de ontmoetingen die daarop volgen. Daarnaast is er voldoende ruimte voor een mini-biografisch overzicht van het leven van de bokser en activist Ali. Dubbelman praat over zijn belevenissen dichtbij Ali tijdens verschillende ontmoetingen en over Ali’s carrière in de ring. De beeldende schrijfstijl, ondersteund door fantastisch en uniek fotomateriaal, maakt het boek een aanrader voor iedereen die iets heeft met boksen of Muhammad Ali.
Anna de Haas:
De geest van Boerhaave. Onderzoek in een kil klimaat – Luuc Kooijmans
De nalatenschap van professor Herman Boerhaave (†1738), beroemd medicus, bestond uit aantekeningen. Zijn leerlingen gebruikten hun college-aantekeningen in publicaties, vooral bedoeld om elkaar de wetenschappelijke tent uit te werken, waarbij elk beweerde Boerhaaves wijsheid in pacht te hebben of die te kunnen verbeteren. Zijn eigen aantekeningen had Boerhaave nagelaten aan twee neven: een onbetrouwbare en een wankelmoedige. Via hen en een losbandig nichtje verdwenen de aantekeningen naar Rusland, waar ze hermetisch opgesloten werden. Kooijmans reconstrueert als een benijdenswaardig goed vertellende detective alle onverkwikkelijke gangen van zaken, die tot een (voorlopig?) eind komen in een kille archiefkamer met bladderend plafond en gebarsten raam.
Joyce Hes:
Ik ben een eiland – Tamsin Calidas
Sinds 1980 bracht ik bijna ieder jaar tijd door op het Waddeneiland Schiermonnikoog. In afzondering en om te schrijven. Dat was in 1980 zonder smartphone en laptop iets heel anders dan in deze tijd. Ik kende er niemand en belde ‘s avonds in het donker naar huis. De schrijfster van Ik ben een eiland laat zien hoe desolaat en eenzaam het eilandbestaan kan zijn en hoe hardvochtig de medemens. Toch vindt ze juist in contact met de woeste natuur en de dieren zichzelf op een dieper niveau. De beschaving schil na schil afgepeld. Meeslepend verteld.
Tineke Kalk:
Het lege land | Nederland 1800-1850 – Auke van der Woud
Mijn favoriete boek gaat over een land waar ik, als het kon, zo naar af zou reizen. Het is een land met zandvlaktes en zandstormen, eindeloze moerassen, waar in de zomer de weiden een boeket van regenboogkleuren tonen en in de winter op de stijfbevroren meren en rivieren elke dag wel een Elfstedentocht gehouden zou kunnen worden. Niet corona verhindert mij om vanuit ons overvolle, aangeharkte en verdroogde landje naar ‘het lege land’ af te reizen, maar de tijd. Lees dit fascinerende boek dat Auke van der Woud over het Nederland van twee eeuwen geleden schreef.