De IJopener vervolgt de serie Markante schepen in ons verspreidingsgebied. Dit keer gaan we naar IJburg waar een jong stel vertelt over de haast ongelooflijke verbouwing, op eigen kracht, van een cementtanker.

Een attente lezer van de IJopener gaf ons een tip voor deze serie. Hij schreef: ‘Toen ik in 1998 bij de (cementfabriek) ENCI in IJmuiden werkte, zag ik daar een schip langskomen om cement te laden. Omdat het vervoer van droge cement zijn eigen specifieke eisen stelt, heeft dit schip, de Palmgracht, een unieke vorm. Vanwege die vorm en ook de vernoeming naar een Amsterdamse gracht bleef het me bij. Ongeveer een jaar geleden bleek de Palmgracht als woonboot opeens vlak bij me te zijn aangemeerd aan de Cas Oorthuyskade op IJburg.’ Kortom, een goede reden om naar IJburg te fietsen en ons in de lotgevallen van de Palmgracht te verdiepen.

Ze ligt er mooi bij, daar aan de Cas Oorthuyskade. Strak in de verf met hoge tanks die het schip in tweeën delen. Daartussen is de stuurhut. Binnen in het verbluffend lichte woondeel vertellen eigenaars en bewoners Lianne Lagrouw (31) en Jeroen Gels (33) een verhaal waarvan je na afloop alleen maar kunt zeggen: petje af.
Nog geen vijf jaar geleden kochten ze de Palmgracht. Ze had vanaf haar tewaterlating in 1962 tot de verkoop gevaren als tanker van poedercement, de langste tijd in dienst van een in dat vervoer gespecialiseerde rederij in Raamsdonksveer. Die rederij bestaat nog steeds. Schepen ervan, met namen als Spiegelgracht, Vijzelgracht en Lindengracht, zie je soms tijdelijk afgemeerd aan de Veemkade liggen. 
De nieuwe eigenaars van de Palmgracht lieten er na hun aankoop geen gras over groeien. Ze begonnen meteen met een ingrijpende verbouwing. Het punt was alleen: in het schip lag nog een flinke restlading poedercement. Die moest er eerst uit, en daarna moest er voornamelijk gesloopt worden. Lianne: ‘Het eerste jaar hebben we alleen maar cementstof afgevoerd en dingen weggebroken.’ Vanwege het geld wilden ze zo veel mogelijk zelf doen. ‘Jeroen was al erg handig en ik ben gaandeweg steeds handiger geworden’, vertelt ze.

De Palmgracht als cementtanker, begin jaren ’70

Jeroen Gels is werkzaam in de scheepvaart; Lianne Lagrouw werkt parttime als fysiotherapeut in de Indische Buurt. Jeroen heeft twee jaar fulltime aan de Palmgracht geklust, Lianne deed nauwelijks voor hem onder en kreeg ondertussen ook nog een kind. ‘Na de cementverwijdering kwam het slopen van de binnentanks’, vertelt Jeroen. ‘Maar eerst moesten we dus de tanks in om duizend zakken vol te scheppen met poedercement en eruit te tillen. En die moesten ook nog de wal op. Daarna waren de binnentanks aan de beurt. Die heb ik met een plasmasnijder eruit gesneden. Gevaarlijk werk, vijfentwintig ton staal weghalen in plakken van twee- tot driehonderd kilo.’ Het is snel verteld, maar het was een helse klus; een waar Dante’s Inferno. Met gevoel voor ironie zegt Jeroen: ‘Er was maar één weg: voorwaarts.’
Gelukkig kon daarna het intimmeren beginnen, schoner maar niet minder veeleisend werk. Intussen moesten ze steeds blijven nadenken over materialen, constructies, vormgeving en financiering. Maar na twee jaar, begin 2020, was het Bed&Breakfast-deel van de Palmgracht klaar. Net op tijd en binnen het budget. Vervolgens moest nog een half jaar aan het eigen woongedeelte worden gewerkt. In maart van dat jaar sloeg corona toe en lag de verhuur vrijwel stil. Maar ook dat kwamen Lianne en Jeroen te boven. Langzaam begon de markt aan te trekken en nu is hun B&B regelmatig volgeboekt.

De Bed&Breakfast. FOTO: PRIVÉ-ARCHIEF

De Palmgracht is een schitterend woonschip geworden. Je kunt je moeilijk voorstellen dat het een vieze, stoffige en stikdonkere tanker was waaruit de huidige lichte kamers en mooie sanitaire voorzieningen zijn ontstaan. Of misschien moet je zeggen: zijn ontworsteld, want zonder uiterste fysieke inspanning is het niet gegaan.
De Palmgracht (254 ton) is gebouwd bij scheepswerf De Amstel in Ouderkerk aan de Amstel, die niet meer bestaat. Ze is 40 meter lang, bijna zes 6 meter breed en heeft een diepgang van (ongeladen) 1,20 meter. Ze kan met haar DAF-dieselmotor van 240 pk nog steeds varen. Lianne Lagrouw en Jeroen Gels zijn trots op wat ze met hun schip tot stand hebben gebracht. Na het zware werk van de afgelopen tijd is er nu wel een beetje een gat gevallen. Ze zijn misschien weer toe aan een nieuw project, maar, zeggen ze, ‘de tijd zal leren hoe het verder gaat.’

deel dit artikel: