Sinds februari kunnen Amsterdamse jongeren zonder startkwalificatie of afgeronde beroepsopleiding terecht bij de Academy 4 Life Skills van Stichting Saga Interproject. Via workshops ontdekken ze hun eigen kracht en kunde en daarmee een weg naar passend werk, stage of studie. Het IJburgcollege is de eerste school die de training preventief aanbiedt aan leerlingen. Want hoe eerder jongeren weten wat ze willen en waar ze goed in zijn, hoe groter hun kansen in het leven.
Aan de glazen wand hangt het resultaat van de workshop ‘Schrijf je eigen verhaal’ uit de reeks: Dromen, Doelen, Keuzes. Zes kunstwerken die voor zich spreken. Van tekening tot moodboard: iedereen heeft gemaakt wat bij hem of haar past. Dromen staren ons aan vanaf het papier. De uitkomsten zijn verrassend, vaak ook voor de maker zelf.
Denzel wil een echt huis in plaats van een studentenkamer, zijn eigen bedrijf, een rijbewijs, meer contact met vrienden en familie en vooral: een gezin. En in de toekomst een tweede huis in Suriname. Daphne gaat voor een project of stichting in het buitenland. Haar doel is mensen helpen die het moeilijk hebben. Verder: sporten en gezond leven. En, ook erg belangrijk voor haar: een relatie en moeder worden van drie kinderen. Jacob beseft dat hij het liefste een rustige plek heeft in de natuur waar hij zichzelf kan zijn. Cheyenne droomt van haar eigen woning ingericht met gerecyclede, zelfgemaakte of opgeknapte meubels. En Will gaat voor een fijne relatie waarin zijn vrouw en hij alle taken gelijk verdelen en de kinderen samen grootbrengen. Ikzelf ga voor het schrijven van een roman, reizen, mezelf zijn en echte liefde.
In een workshop van nog geen anderhalf uur zijn we tot de kern gekomen. De kern van onszelf en wat we eigenlijk echt willen in en van het leven. Ik zeg ‘we’, want ik doe ook mee. Op verzoek van Mireille Jansma die het programma heeft samengesteld. Hoe dat zo snel lukt? Eigenlijk vrij simpel. Door na te denken over hoe het met je leven gaat. Hoe je perfecte leven eruitziet. En te brainstormen over wat je kunt doen om dit ook echt te bereiken.
In groepjes van drie lopen we alle stappen van de reader door en delen wat we écht willen, zonder gêne, aangemoedigd door elkaar. Dream big. Bescheidenheid is niet de bedoeling. The sky is the limit. We krijgen er lol in. Soms verbaast het onszelf wat we eigenlijk zeggen. De gedachtes en woorden komen automatisch, evenals de vragen aan elkaar. De één inspireert de ander. Voor elke opdracht zetten we een timer. Daardoor blijft het tempo hoog en het antwoord spontaan. Iedereen neemt als vanzelf en zonder overleg een rol op zich. De één vraagt door bij de wat stillere deelnemer, de ander houdt het tijdspad in de gaten en weer een ander ruimt de knutselmaterialen op. Iedereen gunt elkaar de tijd om aan bod te komen. Het geheel loopt eigenlijk heel organisch.
Precies zoals Mireille het voor ogen heeft. Zij begeleidt het proces, maar blijft in de luwte. Ze is aanwezig voor vragen, maar bemoeit zich zo min mogelijk met het verloop. Ze heeft een achtergrond in het bedrijfsleven, als manager bij een grote bank, en gaat dan ook lekker voortvarend en systematisch te werk. Geen gepamper of schoolse toestanden en ook geen belerend vingertje. De jongeren zijn zelf verantwoordelijk voor hun eigen proces en de training is zo opgezet dat zelfs dat niet gezegd hoeft te worden. De jongeren worden als vanzelf hun eigen en elkaars coach.
Zelf zou ik de hele training willen volgen, zo enthousiast ben ik. Maar hoe leuk ook, het is vooral nuttig. Mireille licht het toe. Jongeren krijgen in dit traject de gelegenheid om te onderzoeken waar hun kwaliteiten liggen om daarna weer volop mee te doen in de maatschappij. Een jongen die ingezet heeft op een carrière in de topsport en na een blessure zijn droom moet opgeven, kan via de training een nieuw doel vinden. Anderen zijn door blowen of andere problemen uitgevallen uit het werk- of leerproces.
Sommige jongeren komen het traject binnen via een uitkeringsinstantie, anderen via studiekeuze.nl en weer anderen via een stage vanuit hun studie. Zij gaan na het doorlopen van de training deze zelf geven op scholen. Jezelf aanmelden kan ook. Jongeren met een minimuminkomen mogen gratis deelnemen. De achtergronden, levens en doelstellingen van de jongeren zijn heel verschillend, wat inspirerende feedback oplevert. Naast de workshops is er persoonlijke coaching voor wie dat wenst. Ook een stage of vrijwilligerswerk in het buitenland zijn opties. Het jongerentraject is curatief van aard. Op het IJburgcollege zet Mireille de workshops preventief in samen met Jacob. Peer-to-peer-coaching zorgt voor meer betrokkenheid bij de leerlingen, omdat zij zich met de jongeren kunnen identificeren.
Sandra Siere is directeur van Stichting Saga Interproject en oprichter van de Academy. Met veel liefde begeleidt ze de jongeren in het traject. Ze is heel duidelijk over waarom de Academy 4 Life Skills nodig is. In Nederland zitten 134.000 jongeren thuis zonder startkwalificatie, afgeronde beroepsopleiding en structureel werk. Dat kan anders. Het huidige onderwijs is vooral gericht op externe motivatie, maar Sandra gelooft in de kracht van intrinsieke motivatie. Binnen de Academy draait het om mét en ván elkaar leren. En niet binnen een vast systeem. Reflecteren is belangrijk evenals persoonlijke aandacht en een veilige plek om dingen te bespreken. Jongeren hebben ontzettend veel keuzemogelijkheden, dus is het belangrijk dat ze al vroeg een beeld hebben van wie ze zijn. Sandra hoopt dat steeds meer jongvolwassenen de weg naar de Academy weten te vinden en dat scholen de workshops in hun vaste programma opnemen.
Zelf ga ik naar huis met een nieuwe missie. Of eigenlijk met een oude, opnieuw afgestofte droom. Droom en doel heb ik scherp, maar nu moet ik nog de juiste keuzes maken. Mijn interne criticus is sceptisch en mijn interne saboteur is ook meteen wakker. Ze vinden me te oud en fluisteren: het gaat je toch niet lukken. Maar dan hoor ik de jonge mensen van vandaag weer zeggen: ‘Je bent nooit te oud om je dromen achterna te gaan.’ Als ik de titel van de volgende workshop lees, ontsnapt me een lach. ‘Beperkende en versterkende overtuigingen’. Mireille zorgt er wel voor dat opgeven geen optie is. ⋅
Ben je tussen de 17 en 27 jaar en wil je meedoen met de workshops? Kijk op de website van de Academy 4 Life Skills of meld je aan via info@academy4lifeskills.nl
deel dit artikel: