De nieuwe praktijk

Huisartsenpraktijk Java-eiland op het Azartplein heeft de coronastresstest tot nu toe glansrijk doorstaan. Sommige veranderingen en aanpassingen, uit nood geboren, blijken voor de patiënt en zorgverlener zelfs gunstig uit te pakken.

Negen maanden na de corona-uitbraak kom ik voor het eerst weer eens bij mijn huisarts. ‘Gaat het een beetje?’, vraag ik bezorgd. ‘Ja hoor’, antwoordt hij opgewekt. ‘Natuurlijk, de coronacrisis heeft een impact op de praktijk, maar niet alleen een slechte.’ Hij raadt mij aan om met de doktersassistentes Marleen Tuin en Faye de Lange te gaan praten.

Lessen uit de eerste lockdown

Mijn eerste vraag is hoe ze de eerste lockdown hebben beleefd. Marleen: ‘Als heel intensief, maar ook als een periode waarin iedereen in de praktijk eensgezind samenwerkte. De huisartsen bedachten dat er een loket in de entree aan de voorkant van de praktijk moest komen. Om ervoor te zorgen dat de patiënten elkaar zo min mogelijk zouden tegenkomen werden de spreekuren verlengd en aan de zijkant van het gebouw werd ’s middags een apart infectiespreekuur voor patiënten met corona gerelateerde klachten gehouden. Na afloop van het spreekuur ontsmetten de huisartsen zelf de ruimtes.

Tijdens de allereerste periode, in maart 2020, kregen we voortdurend nieuwe informatie van het RIVM en de Amsterdamse GGD. Niemand wist precies wat er aan de hand was. We wisten wel dat we attent moesten zijn op luchtwegklachten, maar al snel bleek dat ook andere klachten, zoals overgeven en zware hoofdpijn, op corona konden wijzen. In het begin hadden we een dreigend tekort aan mondkapjes. Toen duidelijk werd dat we daarmee een risico liepen, kwamen patiënten mondkapjes brengen. Dat was hartverwarmend. Al vrij snel zijn we al onze oudere patiënten gaan bellen. We hadden gehoord dat sommige van hen het huis niet meer uit durfden en geïsoleerd dreigden te raken. Als dat zo was, stimuleerden wij ze om toch te gaan wandelen en, al was het maar telefonisch, contact te zoeken met anderen. Tegen iedereen zeiden wij dat als ze zich ergens zorgen over maakten ze ons mochten bellen.’

Advies online

Is jullie website niet belangrijker geworden dan vóór de lockdown? Faye: ‘Ook voor de coronacrisis konden patiënten via een e-consult eenvoudige vragen stellen over gezondheidsklachten of een verwijzing aanvragen. Daar werd maar heel beperkt gebruik van gemaakt. Nu kwamen de patiënten erachter dat in dit soort gevallen bezoek aan de praktijk helemaal niet nodig was en dat mailen efficiënter is. Trouwens, dat gold ook voor de huisartsen. Het patiëntenportaal is goed beveiligd, zodat de privacy gewaarborgd is.

Al naar gelang het tijdstip waarop de mail verstuurd is en hoe druk het in de praktijk is, krijgt een patiënt antwoord: dezelfde dag nog, maar op zijn laatst na twee dagen. Omdat de mails niet oppoppen, maar gericht opgehaald moeten worden, is het wel de verantwoordelijkheid van de patiënt om geen ernstige klachten in te sturen. Dat is een keer voorgekomen, maar gelukkig heeft de patiënt, toen er niet meteen antwoord kwam, alsnog mondeling een afspraak gemaakt.

Wie zich om wat voor reden ook niet plezierig voelt bij mailen kan ook een telefonisch consult krijgen. Daarnaast komt ook beeldbellen hoe langer hoe meer voor. De huisarts kan zo zien hoe de patiënt erbij zit. Je merkt wel dat patiënten minder uitstelgedrag vertonen dan tijdens de eerste lockdown. Overigens houden de huisartsen de patiënten met kanker of hartklachten goed in de gaten. Patiënten met mentale klachten hebben we tot nu toe nog weinig gehad. Maar dat zou na afloop van de coronacrisis wel eens kunnen veranderen. Mensen zijn nu aan het overleven.’

De praktijk na corona

Wat nemen de doktersassistentes mee naar de toekomst? Marleen en Faye: ‘Een e-consult blijkt zowel voor de patiënt als de zorgverlener bij eenvoudige klachten efficiënter. Patiënten hoeven geen vrij te nemen of een oppas te regelen en het blijkt niet ten koste van de kwaliteit van de zorg te gaan. Daarnaast hebben we gemerkt hoe flexibel we als praktijk kunnen zijn. De huisartsen ontlasten het ziekenhuis door de zorg voor thuis verblijvende coronapatiënten over te nemen. Dat past ook in de beweging om de zorg dichterbij de patiënt te brengen.

Door corona konden wij de griepprik niet op de praktijk geven, maar moesten een grotere ruimte huren. Ook werkten we met een timeslot. We hadden een strakke taakverdeling: iemand stond bij de ingangsdeur, bij de ingang van de zaal kon de uitnodiging ingeleverd worden, waarna, op gepaste afstand, vijf tot zes prikkers klaarstonden. We zouden dat graag elk jaar zo doen bij de griepprik. En natuurlijk als we iedereen mogen gaan vaccineren!’